Normy a życie społeczne

Ze źródeł historycznych dowiadujemy się, że ustanowione normy społeczne stanowiły wyznacznik życia społecznego. Ocena członków społeczności lokalnej była bezdyskusyjna. Właściwa reakcja otoczenia społecznego, adekwatna do sytuacji, oraz powiadomienie w razie potrzeby stosownych instytucji mogą w istotny sposób zwiększyć skuteczność oddziaływań pomocowych. Efektywność działań podejmowanych wobec nieletnich sprawców uzależniona jest w znacznym stopniu właśnie od szybkości reakcji poszczególnych osób lub instytucji będących bezpośrednio w otoczeniu niewłaściwie zachowującego się nieletniego.

Niestety zbyt wiele osób wyznaje pogląd, że jeżeli jakiś problem bezpośrednio go nie dotyczy lub kogoś z najbliższego otoczenia, to tak naprawdę nie istnieje, nie warto się nim zajmować. Jest to zachowanie, jeżeli bezpośrednio niegenerujące, to z pewnością przyzwalająca na powielanie zachowań przestępczych. Przestępczość w naszym kraju rośnie systematycznie. Nie jest to wzrost lawinowy, jednak zauważa się zwiększony udział młodych ludzi w przestępstwach gwałtownych, charakteryzujących się wzmożoną agresywnością i brutalnością. Należy również zaznaczyć, że dane statystyczne prezentują wszystkie popełnione przestępstwa w danym okresie, ale nie uwzględniają liczby czynów popełnianych przez te same osoby. Z licznych rozmów z policjantami dowiadujemy się, że bardzo często zatrzymują osoby karane już wcześniej.

Taka sytuacja świadczy o nieskuteczności, a być może o nietrafności zastosowanych przez sąd środków karnych. Należy więc usprawnić egzekwowanie wyroków sądu, ale przede wszystkim należy podjąć odpowiednie działania wychowawcze zarówno w szkole, jak i w domu niepełnoletnich.